Hoe gezond is onze melk eigenlijk?

Bij de productie en verwerking van melk speelt de gezondheidsvraag amper een rol. Er wordt niet op gestuurd: niet op de boerderij en niet bij de verwerking van de zuivelindustrie. Een hoge productie, een lage kostprijs en maximalisering van de winst zijn belangrijker. Dat blijkt over een documentaire over melk die Omrop Fryslân komend weekend uitzendt.

Als koeien alleen maar gras eten, zitten er veel gezonde Omega 3-vetzuren in de melk. Maar de meeste koeien krijgen ook krachtvoer als brokken, soja en mais om de productie te verhogen. Door deze ingrediënten neemt het gehalte van het ongezonde Omega 6 toe. Volgens onafhankelijk melkwetenschapper Ton Baars wordt hier in de gangbare melkveehouderij helemaal niet op gestuurd. Boeren krijgen bijvoorbeeld geen of bijna geen extra geld voor de melk als ze alleen maar gras voeren. Die stimulans is wel nodig omdat koeien die alleen maar gras krijgen minder melk geven.

Melkvet vervangen door palmolie

Niet alleen het beste eten voor de koe is amper een factor bij de productie van melk. Ook wordt door de zuivelbedrijven een groot deel van het dure maar gezonde melkvet uit melk gehaald en vervangen door goedkope maar minder gezonde palmolie. Veel van die producten worden geëxporteerd maar worden ook wel in eigen land verkocht. Het staat dan vaak als plantaardige olie op de verpakking.

Volgens Jan Bles, die jaren actief was bij FrieslandCampina maar nu voor zichzelf werkt, heeft dat alles te maken met kostprijsreductie. Hij vindt dat grote zuivelbedrijven hier wel eens wat te veel naar kijken. Bles is nu met een klein groepje mensen bezig om veel beter te kijken naar de productie van gezonde melk. Hij denk dat dit klein kan beginnen en uiteindelijk uit kan groeien tot een manier van produceren die ook wordt overgenomen door de grote zuivelbedrijven.

"Rauwe melk is het gezondst"

Ton Baars doet al jaren onderzoek naar gezonde melk en melkproducten. Hoe minder het product bewerkt wordt, hoe gezonder het is, blijkt volgens hem. Rauwe melk is het allerbeste, zegt Baars. En natuurlijk moeten de koeien zo veel mogelijk vers gras krijgen. Baars hoopt dat er in de toekomst een nieuw evenwicht komt bij de productie van melk. Dat betekent: goed voor het milieu, voor de grond, de portemonnee van de boer, de gezondheid van de koe en de gezondheid van de consument.